ચકલીની નજર

           નીમા અને તેની ૫ વર્ષની પૌત્રી ઈવા રોજ સવારે બેક યાર્ડના હીંચકા પર  બેસે પક્ષીને ચણ નાખે કેવા મજાના પક્ષી આવે જુદા જુદા રંગની ચકલીઓ, કબુતર તેતર કોઇકવાર કાગડા પણ આવી જાય, શાળાઓ બંધ, મોલ બંધ  ક્રિયાગણો, સ્વિમીંગ પુલ બધુ જ બંધ, કોવીડ ૧૯ નો કર્ફ્યુ ફરજીયાત ઘર કેદ! દિવસ પસાર કેમ કરવો? સવારના ચા નાસ્તો પતાવી અમે બન્ને હીચકા પર અને દાદા તેમનું હ્યુસ્ટન ક્રોનિકલ વાંચે અને ટી વી ફોક્ષ ન્યુઝ ચેનલ શરુ કરીદે. આમ અમારો દિવસ શરુ થાય. દીકરો-વહુ તેમના કામે જાય.
આજે રોજના નિયમ મુજબ બહાર હિંચકા પર બેઢા બધા પક્ષીઓ પાંખો ફફડાવતા આવ્યા  આનંદથી દાણા ચણવા લાગ્યા. ઈવાનું ધ્યાન વંડી પર બેઠેલ બે કાળી ચકલી પર ગયું બોલી “બા જુઓ આ બે ચકલી દાણા ચણતી નથી આકાશ તરફ નજર માંડી બેઠી છે, બા તેના મા-બાપ કોરોના વાયરસથી મરી ગયા હશે?”
“ના બેટા કોરોના વાયરસનો રોગ માણસોને જ થાય પષુ -પક્ષીને ન થાય,”
“તો પછી કેમ દાણા ચણવાને બદલે ઉદાસ ચૂપ ચાપ બેઠી છે?”
” બેટા આ બે દેવ ચકલી ઉપર જોઈ માણસ જાતી માટે પ્રભુને પ્રાર્થના  કરે છે કોરોના વાયરસ રોગ થતો અટકાવ ,જેને થયો છે તેઓ બધાને જલ્દી સારા કરી દે,”
“બા હું પણ રોજ સવારે પ્રાર્થના કરીશ અને મારી બધી બહેનપણીઓને ફોન કરી કહીશ બધા પ્રાર્થના કરો.”
“સરસ બેટા ઈશ્વર નાના બાળકોની પ્રાર્થના જરૂર સાંભળશે ચાલો તડકો થયો અંદર.”

સુક્ષ્મ અતિ સુક્ષ્મ (કાવ્ય)

સુક્ષ્મ અતિ સુક્ષ્મ નરિ આંખે ના જોવાય
પકડમાં લીધી એણે મનસ્વી માનવ જાત
છોડાવ્યું માસ ભક્ષ્ણ ને અંગ્રેજી રીતભાત
હસ્ત ધનૂન ને ભેટવાનું ગયું ભૂલાય

વયો વૃધ્ધ ઘરમાં બેઠા ફરજીયાત
અપનાવી વૈદીક પ્રણાલી સહુએ
કાળા ધોળા આધુનિક કે ભોટ
સત્કાર્યા મહેમાન સહુને કરી નમસ્કાર

પિઝા પાસ્તા મેક્ષીકન ફુડ
મમ્મીને મ્ળ્યો ઘણો સમય
બનશે નિત નવા ભોજન
ભૂલાવશે હોટેલની ટેવ

પ્રાણાયમ ને યોગાસન થઇ જાય
જૉ દુનિયાભરમાં પ્રચલીત
કોરોના વાયરસની શું મજાલ?
કે કરે દુનિયાને પાયમાલ

વિચાર ધારા (હાઈકુ)

મિત્રો આજ કાલ કોવીડ ૧૯ ના સમાચાર, ટી વી , ન્યુઝ પેપર, ઇ મેલ બધે ઍના પરના લખાણ, વિડીયો  વગેરે વગેરે  ..વાંચતા વાંચતા મારા મનમાં વિચાર ધારા શરું થઈ.

                                                          વિચાર ધારા અટકે ના કદી
હકાર,નકાર અવિરત ચાલી
સ્ફુરણા થઈ લખાયા થોડા
હાઈકુ

વિચાર ધારા
અટકાવી  શકાય
મન શાંત તો

મન માકડું
ઊછળે વધુ વધુ
પ્રયત્ન વ્યર્થ

તુચ્છ વિચાર
ધકેલી મુકુ તુજ
નામ જ એક

ઈચ્છુ સહુનું
સ્વાસ્થય મનમાં
ધરી ધ્યાન

કોરોના ભય
ભાગ જગતમાંથી
થ્યું સ્વસ્થ મન

 

                                                     ડો ઇન્દુ શાહ   હ્યુસ્ટન   ૦૩/૧૮ ૨૦

હાઈકુ નારી દિને

    મિત્રો

  આજે નારી દિને નારી વિષે થોડા હાયકુ મુકુ છું.

1. નારીનું દૂધ
   વગોવે નરાધમો
   હવસ પૂરી

2. કહેવાય છે
   જગતમાં જનની
   ખરેખર છે?

   ૩. તો પછી રોજ
   અત્યાચાર ખબરે
   છાપા ભરાય!!

  ૪.    શાસ્ત્રો કહે છે
નારી તું નારાયણી
ખરેખર છે?

૫.     સમય છે આ
રાહ શાની જુએ છે!
વેઠયું ઘણું

૬.     ધરી લે હવે
ચંડિકા રૂપ તારું
દે પડકાર

જીવન પતંગ

 જીવન પતંગ ઊડતા રહે
વિવિધ રંગોના ઊડ્યા કરે
દુન્વયી ગગનમાં ઊંચે
બે બંધાયા પ્રેમના પેચે
ઉડતા રહ્યા સપના સંગે

બંધાયા ગાંઢે ચાર ફેરે
પરિવારના વિવિધ રંગે
સહકાર સાધી ઉડ્યા કરે
નિત નવીન સપના ઘડે
ઉડતા રહ્યા સપના સંગે

કદીક જોલા ખાય ન ડગે
જોખમ લઈ પ્રગતી સાધે
કાંટાળા તારની વાડ રસ્તે
ફીરકી સોંપી વિભૂના હસ્તે
દોરનાર સાથી સાચા માર્ગે
પતંગ દોરે દુન્વયી ગગને
શ્રધ્ધા રાખી બસ ઉડ્યા કરે

વાસના રૂપી હોડી

વાસના રૂપી હોડી વિચારોના વમળમાં અથડાતી
કુદતી હડસેલાતી કિનારા શોધતી
નથી મળતો કિનારો નદીના તોફાનમાં ઘેરાતી
કદીક દોડતી મેળવવાને વસ્તુ ગમતી
તો કદીક શાણી બની જતી ખુદને સમજાવતી
મળ્યું છે આટલું બસ કર હવે નથી
કાંઈ જ કમી.સ્થીર થઈજા મુકામે રાખ શાંતી
આમ જો દોડ્યા કરીશ તો પછી
ક્યારે?
માણીશ ઈશ્વર કૃપાએ મેળવેલ આ બધું
સમય વહે ઉમ્ર રહે વધતી
કદીક હસાવી કદીક રડાવી ભલે
પરવા નથી બસ વેહતી રહું વેહતી રહું
સગા સંબંધીમાં વધતી ઉમ્રની મીઠાશે
નાના મોટા સહુને બાહુ પ્રસારી
મદદ કરી સૌને હસાવતી રહું હસાવતી રહું
સત્સંગ તરફી માર્ગ મળ્યો વહેતી રહું વહેતી રહું

બાહ્ય રૂપ-આન્તરિક સ્વરૂપ (ચિંતન લેખ)

આપણા શરીરને બે ભાગ છે. બાહ્ય જે દેખાઈ છે તે કોઈ સફેદ કપાસ જેવા, કોઈ ઘવવર્ણા તો કોઈ         સ્યામ રંગના, કોઈ ઉંચા પાતળા તાડના વૃક્ષ જેવા તો કોઈ ખજુરના ઝાડ જેવા બટકા તો કોઈ એકદમ સપ્રમાણ.આ બધુ તો માતા-પિતાના જીન્સ પ્રમાણે જન્મની સાથે મળે. ત્યારબાદ માતા-પિતાના ઉછેર     પ્રમાણે પણ થોડા શારીરિક ફેરફાર થાય. દેખાવ સાથે બધા પાસે પાંચ ઈન્દ્રિય છે, જેના થકી આપણે આ પંચરંગી દુનિયાને આંખથી જોઈ શકીએ, કાનથી સાંભળી શકીએ, જાત ભાતની વાનગી તથા ફળ વગેરેના સ્વાદ લઈ શકીએ , નાકથી પ્રકૃત્તિની સુગંધનો અહેસાસ કરી શકીએ, સ્પર્સેન્દ્રિય-ત્વચા દ્વારા મુલાયમ -ખરબચડું, થંડુ- ગરમ વગેરે જાણી શકીએ.
આ પાંચ ઈન્દ્રિય ઘોડા જેવી છે, તેના સંદેશા મન પર પહોંચે અને આપણે સૌ જાણીએ છીએ મન તેની પ્રાપ્તિ માટે તલશે-અરે ઘણી વખત તો વસ્તુ મેળવવા તલપાપડ થઈ જાય, આ મનને કંટરોલમાં રાખવા ભગવાને મનુષ્યને બુદ્ધિ આપી છે જે મનની લગામને પકડે ઈન્દ્રિયોરૂપી ઘોડાને કન્ટરોલમાં રાખે. આ આપણું આન્તરિક સ્વરૂપ છે, જે મન બુદ્ધિ અહંકાર તરીકે વૈદિક ભાષામાં ઓળખાઇ છે. આ આન્તરિક સ્વરૂપ દરેક વ્યક્તિનું પોત પોતાનું આગવું સ્વરૂપ છે. આ સ્વરૂપ તે વ્યક્તિના સંસ્કાર પર આધારિત છે.
આ સંસ્કાર પામેલ જીવાત્મા આપણે બધા જ પર્માત્માના અંશ છીએ. પરંતુ એક સરખા નથી, વર્તણુંક સરખી નથી, તેનું કારણ આન્તરિક સ્વરૂપ છે. આ સ્વરૂપ જેટલું સરળ શુધ્ધ અને નિર્મળ સારા સંસ્કાર પામેલ હશે તો તેની વર્તણુંક સુંદર પ્રસંશનીય હશે. આવી વ્યક્તિ જડ-ચેતન બધામાં પર્માત્માના દર્શન કરે છે. અને ઈશ્વરે આપેલ ઈન્દ્રિયોને વશમાં રાખે છે તેનો સદઉપયોગ કરે છે, જરૂરિયાત વાળી વ્યક્તિને મદદ કરે છે.
આમ થશે તો આજે જે દુનિયાભરમાં નાની બાળાઓ બળાત્કારના ભોગ બની રહી છે તે ઘટશે, હું તો કહું છું બિલકુલ બંધ થશે.પારકી સ્ત્રીને પોતાની મા, દીકરી બહેન તરીકે ગણશે. ધર્માંધ લોકોના આંતકવાદ નાબુદ થશે અને તો સતયુગનું જીવન સૌ આનંદથી જીવી શકશે.

શરદ સુધાકર (કાવ્ય)

મિત્રો,
શરદ પૂર્ણિમા એટલે રાસની રમઝટ, પ્રેમીઓની અનોખી રાત્રી, તેઓના હૈયા પ્રેમરસમાં તરબોળ, રાત્રી
નો આ ચાંદ આથમે જ નહી અને તેઓ બસ રાસ રમ્યા કરે.જ્યારે દ્વાપર યુગમાં આ પૂનમના દિવસે શ્રી કૃષ્ણે રાધાની સાથે અને ગોકુળની સર્વ ગોપીઓની સાથે મહારાસ રચેલ ત્યારે ગોપીઓના મનમાં આવા જ વિચાર હશે, અને કાનાની લીલા
તો કેવી! બધી ગોપીઓ ખૂશ થાય વાહ કાનો મારી સાથે જ રાસ રમે છે.
આ દિવસને કોજાગરી પૂર્ણિમા પણ કહેવાય છે. કોજાગરીનો અર્થ જાગરણ.
આ દિવસે ચન્દ્ર સોળે કળાએ ખીલે છે અને તેના કિરણો વિશેષ અમૃતમયી ગુણ વાળા હોય છે, જે કોઈ બિમારીમાં ઉપયોગી છે. આ દિવસે દેવી લક્ષ્મી આખી રાત પૃથ્વી પર ભ્રમણ કરે છે અને જુવે છે કોણ આખી રાત જાગે છે, અને જે જાગે છે તેના પર પ્રસન્ન થાય છે.
આ જાણી મને પણ કાવ્ય લખવાની પ્રેરણા મળી.

 

મુજ હ્રદય તું શરદ સુધાકર
ફેલાવ મુજપર કિરણ અવિરત

તુષ્ટ મન મધુમાલતી ખિલે ઉરે
શુષ્ક ધરણી રૂપાળી શરદ દિશે

મહેંકે ધરતી ઉપવન તુજ દર્શને
તુજ શોભા નેત્રો નિર્નિમેષ જુવે

મુજ રોમ રોમ હર્ષિત પુલકિત નાચે
હ્ર્દયાકાશે ઉજવલ જ્યોત પ્રકાશે

મુજ હ્રદય તું શરદ સુધાકર
ફેલાવ મુજપર કિરણ અવિરત

 

મા

   દેહ ધરી જન્મી તું માની કુખેથી
ભરણ પોષણ સંસ્કાર પામી
માતા પિતાએ સાસરિયે વળાવી
કાળજાનો કટકો અશ્રુ ભીની આંખે
ગેહ સજાવ્યું ખુદનું  સ્નેહ સીંચી
સંતાન પોસ્યા તારા રક્તથી ઉદરે
જન્મદીધો પીડા વેઠી રક્ત વહાવી
છાતીએ વળગાળી કર્યા મોટા ક્ષીરની ધારે
ના જોયા દિવસ ને રાત માગણીઓ કરી પૂરી
સર્વ સંતાનો પર બસ તુજ પ્રેમ વહ્યાકરે
પ્રભુ તે સર્જી નારી મા બને વાત્સલ્ય ભરી

‘ગુરુનો પ્રભાવ’ લેખ

     ગુરૂ શબ્દ હું નાનપણથી સાંભળતી, અમારે ત્યાં મારા માતા-પિતાના ગુરૂની પધરામણી થતી ત્યારે અમે સહુ ભાઈ-બહેનો તેમને પગે લાગતા,મારા મનમાં વડીલોની આજ્ઞાનું પાલન કરવું જોઈએ વિશેષ કોઈ ભાવ નહીં. મારા બે ભાઈ અને એક બેન આ ગુરૂથી વધારે પ્રભાવિત થયા લગ્ન થયા બાદ સજોડે  તેમના શિષ્ય પણ થયા.હું મારા અભ્યાસમાં મસગુલ. કોઈ વાર મારા માતા-પિતા સાથે તેમના ગુરૂભાઈના ઘેર ગુરૂવારે ભજનમાં જતી મને ભજન સાંભળવા અને ગાવા ગમતા. મારા માનસપટ પર ક્યારે અને કયા સ્થળે ગુરૂનો પ્રભાવ પડ્યો અને હું નિયમીત ત્રણ શ્લોકની પ્રાર્થના કરી મારું કાર્ય શરુ કરતી થઈ ખબર ન રહી.
      ભાગ્યે જ કોઈ નાસ્તિક હોય છે. ધર્મના સંસ્કાર કોઈ વ્યક્તિમાં જન્મ સાથે જ હોય છે દાખલા તરીખે ભગવાન બુધ્ધ, ભગવાન મહાવીર, આ બન્ને સમકાલીન આત્મા ક્ષત્રિય કુળમાં રાજાના ઘેર જન્મેલ જન્મથી જ  મહાન વૈરાગી,અહિંસક,કરૂણાના સાગર બન્નેએ રાજ મહેલ ત્યાગી માનવ કલ્યાણ માર્ગ અપનાવ્યો ધર્મ સ્થાપિત કર્યો. કોઇનામાં ધર્મ સંસ્કાર ઘરના વાતાવરણ અને ઉછેર સાથે ઉદ્ભવિત થાય છે, તો કોઇ વ્યક્તિના અંતરાત્મામાં સુશુપ્ત પડેલ ધાર્મિક સંસ્કાર ગુરૂના સાનિધ્યથી જાગૃત થાય છે.
    મારો ઉછેર દાદા-દાદીના સાનિધ્યમાં થયેલ. રોજ વહેલી સવારે સંસ્કૃત શ્લોકના ઉચ્ચારણ સાથે પૂજા પાઠ આરતી થતા,સંધ્યા આરતી થતી, આ વાતાવરણ અને જન્મે બ્રાહ્મણ એટલે આ બધુ સ્વાભાવિક એટલે ટેકન ફોર ગ્રાન્ટેડ, મારા માનસપટ પર આનાથી વિશેષ આ બધાનું કોય જ મહત્વ ત્યારે ન હતું. ભણવામાં મસગુલ શિક્ષકો મારા ગુરૂ, શાળાનો અભ્યાસ પૂરો કર્યો S.S.C માં પ્રથમ વર્ગ મેળવ્યો, એ જમાનામાં સાયન્સ માટે જયહિંન્દ કોલેજ ખૂબ સારી ગણાતી મને બહુ વિશ્વાસ નહી પણ એડમિશન મળ્યું. ઈન્ટર સાઇન્સમાં પ્રથમ વર્ગમાં પાસ થઈ ટોપીવાલા નેશનલ મેડીકલ કોલેજમાં એડમિશન મળ્યું.
મેડીકલ કોલેજના બીજા વર્ષમાં ધોબી તળાવ મુંબઈના વિષાળ મેદાનમાં સ્વામી શ્રી ચીનમયાનંદજીનો ગીતાજ્ઞાન યજ્ઞ શરૂ થવાના સમાચાર મળ્યા, ૧૯૬૦ના દાયકામાં સ્વામીજીના આધ્યાત્મીક પ્રવચનોનોથી કોલેજના વિદ્યાર્થીઓ ખૂબ પ્રભાવિત થતા તેના મુખ્ય બે કારણ ૧) તેઓ સરળ અંગ્રેજીમાં બોલતા, અને બીજુ કારણ તેમની પરસનાલીટી અને ડીસીપ્લીન સમયસર તેમનું પ્રવચન શરું થાય, અને પુરું થાય.
હું પણ એક દિવસ મિત્રો સાથે પ્રવચનમાં ગઈ, ગીતા અધ્યાય ૨ અને ૩ કર્મ યોગ પર દસ દિવસના જ્ઞાન યજ્ઞનું આયોજન કરવામાં આવેલ. બરાબર ૭ ના ટકોરે સરસ્વતી વંદના, ગુરુ વંદના અને શાંતિ पाठ

ॐसह नाववतु सह नौ भुनक्तु।
सह वीर्यं करवावहै तेजस्विनावधीतमस्तु मा विद्वि षा वहै॥
ॐ शान्तिःशान्तिःशान्तिः
 પછી પ્રવચન શરુ થઈ જાય, ૮-૩૦ વાગે પુરુ.
સ્વામીજીને જોયા ત્યારથી મારા માનસપટ પર તેઓશ્રીની જીવંત આકૃતિ અંકીત થઈ. હું રોજ સવારે નિત્યક્રમ પતાવી આંખો બંધ કરી મનમાં ત્રણ શ્લોક બોલી કોલેજ જતી, આ ક્રમ આજે પણ ચાલુ છે.
ગુરુના પ્રભાવે મારામાં રહેલ સુશુપ્ત ધર્મના સંસ્કાર જાગૃત થયા.
ડો ઇન્દુબહેન શાહ.

તારલા મળ્યા (કાવ્ય)

ઘોર અંધારી રાત્રીએ એકલો અટુલો
બાળ એક તારલા પકડવા દોડ્યો
વેરાન વગડામાં નથી કોઈ પિછાણ
મનમાં એક જ તમન્ના ને વિચાર
ટમટમતા તારલાને અજવાળે
મારગ કરતો આગળ ધપે
આગળ પાછળ નું નહીં ભાન
કુદકા મારે ઊંચે અડવાને આભ
બાગના ગમતા ફૂલો તોડ્યા તેણે
એમ આભના તારલા તોડવા એને
પરોઢના મૃદુ આભાએ જુએ
ઝગમગતા ઝાકળ બુંદ પુષ્પે
હરખાય તારલા માળ્યા મને

લોહીની સગાઈ

પોતાને જે સમજી નથી શક્યા
બીજાને એ શું સમજી શકવાના?

અહીથી તહી નીત નવી પિછાણ શોધે
નહીં મળે પોતાનું લોહી ક્યાંય જગતમાં

બીજાને જાણવામાં વિતી જિંદગી
ખુદનાને  ના જાણી શક્યા

અહંકાર ટકરાયા કરશે તેથી શું?
તૂટશે નહીં લાગણીના તાણાવાણા

ડાંગે માર્યા પાણી કદી ન થાય જુદા
લોહીની સગાઈ હૈયેથી છૂટી ન પડે

સંપત્તિના જોરે ખરીદાશે ઘણું
નહી ખરીદાય પ્રેમ લાગણી સાચા

અંતકાળે લોહીની સગાઈ યાદ કરતા
ભેટ્યા  વહી લોહીની સગાઈ અશ્રુધારે

 

હાઇકુ (સગા-સંબંધી)

આંસુ જોયાને
સગા સંબંધી ગયા
ક્યાંક છૂપાય

મિત્રોના ખભે
હ્રદય  ઠાલવયું
થયું હલકું

સગા ભીડમાં
બુધ્ધિ કહે નહી જા
હૈયું ન માને

મદદ કરી
પ્રસંગ સાચવ્યો
આબરૂ રાખી

 

આવું પણ હોય!

અઠવાડીયું થયું રોજ રાતના બે-ત્રણ વાગતા રેણુકા ઝબકીને જાગે હેમ.. હેમ..બૂમ પાડે, પરસેવે રેબ ઝેબ..રવિ જાગી જાય, રેણુકાને સાંત્સ્વત કરે, “રેણુ શું થયું? અહીં કોય નથી આપણે બેજ છીએ હેમ ..હેમ શું? અહીં તો હેમેય નથી ને રજત પણ નથી, હેમ તો મને પણ જોવું ગમે હો હું તો જો મને દેખાય તેવું લઈ જ લઉ બૂમ બરાડા ના પાડું, બૂમ બરાડા પાડીયે તો બાજુવાળા સી.પી. એ ને ખબર પડે અને સવારના મારી સાથે પાર્કમાં ચાલતા ચાલતા મને પૂછે હાય રવિ, હાવ મચ ગોલ્ડ યુ હેવ? તો મારે જવાબ આપવો ભારે થઈ પડે, પણ હું  માનું છું તારા આ સપના સાચા પડશે અને આ દિવાળી પર આપણે જરૂર ૧૦૦ ગ્રામ ચાંદી અને તારા માટે સરસ નેકલેશ લઈશું. અત્યારે પાણી પી ને સૂઈ જા ડાર્લિંગ બોલી રેણુકાને પથારીમાં બેઠી કરી પાણી પીવડાવ્યું રેણુકાના રૂપાળા મુખ પર મેઘવર્ણીય વિશાદના અશ્રુ છાંટણા છવાયેલ, રવિની રમુજી વાત પર વિજના ઝબકારા જેવું સ્મીત ફરક્યું,રેણુકા પોતાની બાલિશતા પર શરમાય રવિની વિશાળ છાતીમાં મુખ છુપાવી બાથ ભરી, રવિ સ્નેહ નીતરતા હાથે તેણીની પીઠ પ્રસરાવતો રહ્યો, બન્ને એકબીજાના બાહુમાં ઘસઘસાટ ઊંઘી ગયા.
સવારે બન્ને ઊઠ્યા રાતની વાત ભૂલી પોતાના રુટીન વ્યવહારમાં વ્યસ્ત થઈ ગયા, રેણુકાએ બન્ને બાળકોને ઊઠાડ્યા છ વર્ષની આર્યા અને ચાર વર્ષનો અજય, આર્યા ૧લા ધોરણમાં અને અજય કિન્ડર ગાર્ટનમાં બન્નેના લંચ બોક્ષ તૈયાર કર્યા, બ્રેકફાસ્ટ કરાવ્યો, રવિ તૈયાર થઈને આવી ગયા “લેટ્સ ગો કીડ્સ આર યુ રેડી?” “યસ ડેડ લેટ્સ ગો” રેણુકાએ રવિની ચા કેરી ઓન મગમાં ભરીને તૈયાર રાખેલ રવિએ મગ લીધો. બન્નૅ બાળકોએ મમ્મીને હગ આપી “બાય મોમ” “બાય બેટા”નાનો અજય “મોમ યુ કમ અર્લિ આઇ ડોન્ટ લાઇક ટુ સ્ટે વિથ મિસ માયા સી ઇઝ વેરી મિન સી વોન્ટ લેટ મિ ડ્રો સી ટેક અવે માય ક્રેઓન્સ એન્ડ ફોર્સ મી ટુ ટેક નેપ,” અજય સી ઇઝ નોટ મીની નેપ ઇઝ ગુડ ફોર યુ, આઇ વિલ ટેલ હર ટુ ડે નોટ ટુ ફોર્સ યુ.” “થેંક્યુ મમી આઇ લવ યુ,”
“આઇ લવ યુ ટુ.” બોલી તૈયાર થવા ગઈ,
અમેરિકામાં એલિમેન્ટરી સ્કૂલમાં આફ્ટર સ્કૂલ પ્રોગ્રામની સુવિધા હોય છે. સાંજના છ વાગ્યા સુધી બાળકોને રાખે, મોટા બાળકોને હોમ વર્ક કરાવે નાના બાળકોને નેપ લેવડાવે,સ્ટૉરી બુક વંચાવડાવે  અથવા અજય જેવાને ડ્રોંઇંગ કરવું હોય તો કરાવડાવે. કોઈ બાળકોના પેરન્ટ ૫ વાગે લેવા આવે તો કોઈ બાળકોના પેરન્ટ છ વાગે લેવા આવે.મામુલી ફીમાં મિડલ ક્લાસ ફેમિલીને માટે આ સગવડ આશીર્વાદ સમાન.રેણુકાનો જોબ બેન્ક્માં ૮ થી ચારનો, ૫ વાગે બન્ને બાળકોને પિક અપ કરીને ઘેર આવે,બન્નેને દૂધ નાસ્તો આપે, સાજની રસોય કરે, શનિ-રવિની રજામાં લગભગ આખા અઠવાડિયાનું ડીનર કરી રાખેલ હોય એકાદ વસ્તુ માય્ક્રોવેવમાં કરવાની હોય તે મુકી દે, બાળકોને અઠવાડિયામાં બે વખત દેશી ખાવાનું બાકીના ત્રણ દિવસ તેમને જે ખાવું હોય તે બનાવી આપે, પાસ્તા, નુડલ્સ ,મેકરોની ચિસ વગેરે. છ વાગતા રવિ પણ ઘેર આવી જાય, ૭ વાગે બધાએ સાથે ડીનર લેવાનું.ડિનર પછી રવિ બન્ને બાળકોને હોમ વર્ક બાકી હોય તે કરાવે, રેણુકા બધાના લંચ તૈયાર કરે, બન્નેને બાથ આપે સુવડાવે,આર્યા સ્ટોરી બુક વાંચે,અજયની સાથે  ડૅડી ડીઝની સ્ટોરી બુક વાંચે, બન્ને સુઈ જાય પછી બન્નેના રૂમમાં લાઇટ બંધ કરી નાઈટ લેમ્પ ચાલુ કરી નીચે આવે એકાદ કલાક ટીવી જોવે કે વાતો કરે. રવિ –રેણુકાનો એવરેજ અમેરિકન મિડલ ક્લાસ ફેમિલીનો સુખી સંસાર કહીએ તો જરા પણ અતિસ્યોક્તિ ન ગણાય. બન્ને સમજીને કામ કરે,જરા પણ મોટા સાદે પત્નિએ પતિને કામ માટે કહેવું નહી પડે, અરે બાળકોપણ એકદમ કહ્યામાં,મમ્મી બોલે ‘આર્યા-અજય ગો અપ સ્ટેર ગેટ રેડી ફોર બાધ,’‘ યસ મોમ’ અને બન્ને ઉપર પહોંચી જાય,પાછળ મમ્મી અથવા ડૅડી જે ફ્રી હોય તે જાય.
દિવસ આટલો સરસ પસાર થાય રાત પડે,રવિ-રેણુકાને બાથમાં લે બન્ને પ્રેમ રસમાં એક બીજામાં સમાય જાય, રાતના ત્રણ વાગ્યા રેણુકાનો એજ ગભરાટ હેમ..હેમ.. એજ રીતે રવિ રમુજી વાત કરી રેણુકાને સાંસ્વત કરે.

 રવિને રોજ વિચાર આવે ‘આવું તે હોય !આખો દિવસ આટલું સરસ કામ કરે અને રાત્રે ત્રણ વાગે જ ગભરાય હેમ..હેમ..આ હેમનું રહસ્ય જાણવું પડશે, પણ કેવી રીતે? મારે તેને સ્પેસ્યાલિસ્ટ પાસે લઈ જ જવી પડશે નક્કી કર્યું.
આજે ઓફિસ પહોંચ્યો કે તુરત તેના ખાસ દોસ્ત આદિત્ય સાયકોલોજીસ્ટને ઘેર ફોન જોડ્યો “હલો ડો. આદિત્ય””યસ સ્પિકીંગ” “આદિત્ય હું રવિ તારો દોસ્ત”
“રવિ યાર આટલા વર્ષે યાદ કર્યો બોલ શું ખબર છૅ?”
“રવિ મારે તારી સાથે મારી પત્ની વિષે વાત કરવાની છે, તને આજે સમય છે?”
“શું થયું છે ભાભીને? “
“ફોન પર નહિ તું મને સમય આપ તારી ઓફિસમાં બેસીને વાત કરીએ,”
“ભલે આજે લંચ ટાઇમમાં આવ ૧૨ વાગે, સાથે લંચ લઇશું,”
“સારુ ૧૨ વાગે મળું છું બાય”
“ઓકે બાય”
રવિ આદિત્યની ઓફિસે ગયો બધી વાત કરી. આદિત્યએ વાત સાંભળી પુછ્યું
“ભાભીને આવા સપના શરું થયા તે પહેલા ભાભી ક્યાં ગયેલા તને યાદ છે”
“હા અમે ચારે જણા જુલાઇ મહિનામાં ઇન્ડીયા ગયેલ ત્યાં રાજસ્થાન અને ગુજરાતમાં ૧૦ દિવસ ફરવા ગયેલ, આર્યા અને અજયને અમારા બન્નેની બર્થ પ્લેશ જોવાનો આગ્રહ હોવાથી, મારી બર્થ પ્લેશ અમદાવાદની પોળ બતાવી, રેણુકાની બર્થ પ્લેશ લીમડી તેના મોસાળમાં એટલે અમે એક દિવસ માટે લીમડી ગયા તેના નાનાજીનું ઘર બતાવ્યું, મારા પોળના ઘર કરતા ઘણું સરસ એક માળનું મોટું મકાન, બન્ને બાળકોના આગ્રહને વસ થઈ અમે અંદર ગયા અત્યારે તો રેણુકાના ભાઇએ મકાન તેના પિત્રાય મામાને વેંચી દીધેલ તેઓ પણ હાલ મુંબઈ એટલે મકાનમાં નીચે ભાડુઆત હતા ઉપરના બે ઓરડા બંધ હતા ઓસરી ખુલ્લી હતી, ભાડુઆતભાઇ અમને નીચેના ઓરડા બતાવ્યા ઉપર નહી આવ્યા, તમે જાવ, મેં કુતુહલવશ પુછ્યું કેમ ઉપર નહી આવો? બોલ્યા “ના ત્યાં તો આ પહેલાના ભાડુઆતે એક બુઢ્ઢીબાઇ હાથમાં તેડૅલા બાળક સાથે જોઈ છે,ત્યારથી ઉપરના ઓરડા કોઈ ભાડૅ લેતા નથી, જોકે અમે કોઇએ ભૂત જોયું નથી,અને અમે ઉપર જતા પણ નથી,””આ સાભળતા જ રેણુકાનો ચહેરો બદલાઇ ગયો આંખો પહોળી થઈ, ગભરાય ગઈ બોલી રવિ ચાલો પાછા ઉપર નથી જવું, પણ તું તો જાણે છે નાનપણથી હું ભૂતની વાર્તાઓ વાંચુ મને જરા પણ ડર નહી,એટલે મે રેણુકાનો હાથ પકડ્યો અરે અહી સુધી આવ્યા અને આખું મકાન જોયા વગર જવાતું હશે? ધોળે દિવસે કોઇ ભૂત ના હોય,બાળકોએ પણ સુર પૂર્યો મમ્મી ડેડ ઇસ રાઈટ લેટ્સ ગો અને રેણુકાનો બીજો હાથ બાળકોએ પકડ્યો અને અમે ચારે ઉપર ગયા,જોકે તુરત નીચે આવી ગયા અવાવરું હોવાથી ધૂળ ઘણી હતી,બીજે દિવસે અમારી ફ્લાયટ હતી એટલે અમદાવાદ આવી તૈયારીમાં અમે બેઉ બીઝી થઈ ગયા,અહી આવ્યા શનિ- રવિ બાળકોની સ્કૂલની તૈયારીમાં ગયા સોમવારની રાતથી આ સ્વપના શરું થઈ ગયા છે, તને શું લાગે છે આવું હોય શકે?”

“હા હોય શકે ભાભીએ નાનપણમાં તેમના મોસાળમાં કોઈનું અકસ્માતથી અકાળે મૃત્યું જોયેલ છે,જેની છાપ તેમના સુશુપ્ત મગજમાં પડેલી છે, તે સ્થળ જોવાથી જાગૃત થઈ, આવું બને કાલે તું ભાભીને લઈ આવ તેમને હિપનોટાઇઝ કરી વાત કઢાવીશ અને ભય કે ગીલ્ટ જે કાંઇ હશે તે દૂર થઈ જશે,”
“તું તો યાર બહુ કોનફિડન્સ સાથે બોલે છે!”

“કારણ મેં આવા ઘણા કેશ જોયા છે,”
“સરસ કાલે શનિવાર છે, તું કામ કરે છૅ?”
“યાર ડો. ને બધા વાર સરખા અને તારા માટે શનિવાર શું? રવિવારે પણ કામ કરવામાં વાંધો ન જ હોય,”
“ભલે કાલે આવી જઉ છું.”

શનિવારે સવારના રવિએ  રેણુકાને વાત કરી હનિ આજે નવ વાગે આપણે મારા મિત્ર આદિત્યને ત્યાં જવાનું છે મેં તારી ઍપોઇન્ટમેન્ટ લીધેલ છે, તારો ભય દૂર કરશે,”
“મને શેનો ભય?”
“સોરી તારો ભય નહી તારા સ્વપ્ના દૂર કરશે,અને મારા ઉજાગરા,”
“ભલે આવીશ, પણ આર્યા-અભયને કોણ રાખશે?”
“હું રાખીશ બધા સાથે જઈશું.”
ચારેય જણા ૯ વાગે ક્લિનિકમાં પહોંચી ગયા.આદિત્યએ તુરત રેણુકાને અંદર લીધી બાળકોને ટી વી કાર્ટુન મુકી આપ્યા,અભય કાર્ટુન જોવામાં વ્યસ્ત થઈ ગયો આર્યાએ પુછ્યું ‘ડેડ વોટ્સ રોંગ વીથ મોમ ?”
“બેટા મમ્મીને રોજ રાત્રે હેડ એક થાય છે ને, ડો અંકલ વીલ રેમુવ ધેટ”
“ઓ કે,”

ઇનોસન્ટ  બાળકો કુતુહલતાથી સવાલ પૂછે, યોગ્ય જવાબ મળે સંતોષ પામે.

રેણુકા સરળ હોવાથીતુરત હિપ્નોટાયઝ થઈ ગઈ. આદિત્યએ પ્રશ્નોત્તરી શરું કરી

સોનાનો નેકલેશ બતાવ્યો” ભાભી તમને સ્વપ્નમાં આ દેખાય છેને?”
“નારે મારી પાસે ઘણા નેકલેશ છે મને તો મારો ચાર વર્ષનો સૌથી નાનો ભાઇ હેમ દેખાય છે, હું સૌથી મોટી મેં તેનું ધ્યાન નહી રાખ્યું, મામાના ઘરના દાદર પરથી પડી ગયો, મારા નાનીમા રસોય પડતી મુકીતુરત ડો પાસે લઈ ગયા,ડો બચાવી નહી શક્યા મારા નાનીમા રડતા,રડતા બોલતા’તા ,મારા ઘેર ભાણેજના મૃત્યુંની કાળી ટીલી, વાંક મારો હતો મેં ધ્યાન નહી રાખ્યું કાળી ટિલી મારા માથે.”
“રેણુકા કાળી ટીલી કોઈના માથે નહી, એ જ તો એની ડેસ્ટીની હતી, તારો ભાઇ તને બહુ વ્હાલો હતોને”
“હા ડો. મેં જ એને મોટો કરેલ મારા મમ્મી તો તેના જન્મ પછી માંદા રહેતા હતા અને એ બે વર્ષનો હતો ને જતા રહ્યા,મારો હેમ મને બહુ જ વ્હાલોહતો,”
“હોય જ ને હેમ નેપણ તું બહુ વહાલી હતી એટલે એ તારે ત્યાં તારો અજય બનીને આવ્યો,”
“અરે વાહ! મારા મોટાભાઈએ પણ મને અજયને જોયને કહેલ રેણુ આ તો એકદમ હેમ જેવો જ લાગે છે, તમારી વાત સાચી મને મારો હેમ મળી ગયો,”

“ગુડ હવે અજય સાથે વાતો કરવાની હેમને ભૂલી જવાનો”
“સાચી વાત મારો અજય જ મારો વ્હાલો દીકરો,.”

રેણુકાને હિપ્નોસિસમાંથી બહાર લાવી બે ક્લાકમાં બધુ પતી ગયું,બધા સાથે બોમ્બે પેલેસમાં લન્ચ લેવા ગયા. ભૂત પિચાસમાં નહી માનવા વાળો રવિ પણ માનતો થયો “આવું પણ હોય!”..

          

 

 

પંચ મહાભૂતમાં અગ્નિ

                                પંચ મહાભૂતમાં અગ્નિ
આ પંચમહાભૂતનું બનેલ જગતના માનવી, પશુ, પંખી,  જળચર પ્રાણી વગેરે.. હા આ બધામાં પાંચે તત્વોનું સરખું પ્રમાણ નથી, એ આપણે સહુ જાણીએ છીએ, સર્જનહાર ઉપરવાળો જેણે સહુનું સર્જન કર્યું અને  સંચાલન કરે છે અને સંહાર પણ એજ કરશેને. હાસ્તો જે પોશતું તે મારતું એવો  દીશે ક્રમ કુદરતી બરાબર. સવાલ આ પાચ તત્વોમાં  સહુથી વધારે મહત્તવનું તત્વ ક્યું? આકાશ,વાયુ અગ્નિ ,પાણી કે પૃથવી?વિચાર કર્યો અગ્નિનું મહત્વ વિષૅશ. તમને થશે શા માટે? જણાવું. સૂર્ય ગરમી આપે છે, તેનાથી દરિયાના પાણીનું બાષ્પિભવન થાય છે વાદળ બને છે વરસાદ વરશે છે,પૃથ્વી ભીની થાય છે ખેડુતે વાવેલ બી ઊગે છે અનાજ, ફ્ળ શાકભાજી બધી આપણી તથા પશુ પક્ષીની જરૂરિયાતો પ્રાપ્ત થાય છે.બીજું કારણ શિયાળીની કડકડતી ઠંડીમાં હોમલેસ સૂકા લાકડાનું તાપણું કરે છે અગ્નિ તેમને બચાવે છે.અગ્નિ વગર રસોઇ પણ સક્ય નથી, આપણે રાંધેલુ અનાજ જ પચાવી શકીએ પશુ ,પક્ષી કાચુ ખાય શકે.
રિગવેદમાં અગ્નિનું મહત્વ દર્શાવેલ છે અને ઘણા શ્લોક લખાયેલ છે જે અગ્નિપુરાણમાં પણ ઉપલબ્ધ છે.
એક શ્લોક
यद् अग्न दाशुषे त्वम् अग्ने भद्रं करिष्यसि
तवेत्त्सत्यमम् अग्निरः
આપણા ઋષિ મુનિઓ ધાર્મિક વિધી અગ્નિ પ્રાગટ્યથી પ્રારંભ કરતા. જનોયની વિધી, લગ્નની વિધી તથા મૃત્યું ની વિધી બધી વખતે અગ્નિ પ્રાગટ્યની પ્રથા આજે પણ છે.

આધુનિક યુગની વાત કરીએ તો વિજળી એ પણ અગ્નિનો જ પ્રકાર, વિજળી જાય તો  આપણે ખૂબ હેરાન થઈ જઈએ છીએ અને અત્યારે આ ગરમીમાં વિજળી જ આપણને એરકંડીસ બેડ રૂમમાં સુખની નિન્દ્રા આપે છે, પંખા પણ વિજળી વગર ઠપ. અને ઠંડીમાં વિજળીથી જ હીટૅડ બેડરૂમમાં સુખેથી પોઢી શકીએ છીએ.

આપણે બધાએ શીવ-મહાદેવના ત્રીજા નેત્રની વાતો સાંભળી છે, તે નેત્રના અગ્નિથી પૃથ્વિ ક્ષણમાં ભષ્મિભૂત થઈ જાય. શિવજી ખૂબ દયાળુ છે એવું થાય નહી. અગ્નિનું મહત્વ જાણ્યું. તમને વિચાર આવશે હવા પણ એટલી જ જરૂરી છે, હા હવામાં પ્રાણવાયુ છે માટે જરૂરી છે, તે વાત ફરી ક્યારેક.

જિંદગી

સમય સંજોગોને વસ જિંદગી
પત્તાની અજોડ રમત આ જિંદગી
કોણ રાજા કોણ રાણી કોણ ગુલામ?
કોણ એક્કો ને કોણ છે દુડી તીડી?

કૉઈ નથી જાણતું કોણ કરે છે નક્કી!
સંજોગોને આધીન છે આ જિંદગી
ધારેલ ધારણાએ ન ચાલતી કદી
પરિસ્થિતિએ પલટાતી જિંદગી

સમય સંજોગોનો કરી સ્વીકાર
પરિવર્તન આવકારી દાવ રમીશ
શ્રધ્ધા સુજાડનાર પર રાખી અતૂટ
બાજી જીતી જીવીશ આ જિંદગી

 

 

 

 

 

 

 

નીખરે

છોડની કલમે બગીચા નીખરે
શાહીની કલમે ઉદ્ધાન સાહિત્યના નીખરે

જીંદગીનો ધ્યેય એક જ સાચો
ગૃહે પુષ્પો પરિવારના નીખરે

શિક્ષકો વિધ વિધ વિષયના જુદા
હોય બે ચાર સારા શાળા નીખરે

પ્રવચનો સાધુ સંતોના મંદિરોમાં
એકાદ હોય સાચા અધ્યાત્મિકતા નીખરે

માન સન્માન જનતા જનાર્દન કરે
ઉઝાશ કાર્ય જીવનપથના નીખરે

 

જાગે

                       અહંકાર ભાગે
સહકાર જાગે

                       વિવાદ ભાગે
સંવાદ જાગે

                       વિભાજન મટે
ભક્તિ મળે

                         કર્મ યોગે
જ્ઞાન જાગે

                          જ્ઞાન મળે
ભક્તિ શિધ્ધ થશે

 

 

 

 

હાઇકુ માતૃ વંદના

બોજ ઉદરે
નવ મહિના સુધી
આનંદ સાથે

ન કરે ફરિયાદ
પ્રસુતિ પીડા સહે
જન્મદાત્રી મા

થાઈ સંતાન
પુત્ર કુપુત્ર તો તું
કરે બચાવ

અશ્રુ જુવે તું
દીકરીના કદીક
થૈ જાતી  દુઃખી

સૌ સભ્યોને તું
સુખી રાખતી યત્ને
મા તને  વંદુ

પામું સદા મા
નિશ્વાર્થ પ્રેમ તારો
તું પ્રભુ મારો

 

 

 

 

હાઇકુ

કદર કરો
સંબંધ મજબૂત
રહે બનતો